Podobna sytuacja do tej z Ogrodzieńca miała miejsce również w Niegowonicach. Podobno w czasie wojny lądował tu awaryjnie myśliwiec niemiecki. Wcześniej krążył nad Niegowonicami szukając miejsca do lądowania. Pilot wybrał łąki w pobliżu dzisiejszego boiska. Wylądował szczęśliwie i nic mu się nie stało. Według relacji świadków samolot został bardzo szybko wywieziony na specjalnej „platformie” tj. ciężarówce z przyczepą. Tyle zachowało się w ludzkiej pamięci...
Odnośnie lotników PSZ pochodzących z naszych okolic:
pod koniec 1997 r. usłyszałem opowieść o moim stryju, „lotniku” urodzonym w 1918 r. w Niegowonicach, który według słów mojej cioci „zginął na wojnie”. Historia na tyle mnie zaintrygowała, że rozpocząłem poszukiwania, które jak się później okazało miały trwać przez 11 lat i w życiu bym wtedy nie pomyślał jaki okaże się ich finał... Zaczęło się od zbierania literatury i kultowej pozycji Cumfta i Kujawy pt. „Księga lotników polskich : poległych, zmarłych i zaginionych 1939-1946”. Tam znalazłem najważniejsze fakty dotyczące przebiegu służby stryja w PSZ oraz okoliczności jego śmierci. Jak się okazało stryj był członkiem załogi bombowca Vickers Wellington IC T2612, który brał udział w nocnym nalocie tzw. „1000” na Bremę. Niestety ich samolot podczas dolotu nad cel został zestrzelony przez niemieckiego nocnego myśliwca który – co ustaliłem nieco później – był pilotowany przez mjr Helmuta Lenta. Rozbił się w holenderskim miasteczku Andijk. Zginęła cała załoga. Zostali pochowani na alianckim cmentarzu wojskowym w mieście Bergen.
Kolejnym etapem mych poszukiwań był list wysłany w 1998 r. do polskiej sekcji Ministry of Defence, gdzie uzyskałem dokument potwierdzający informacje zawarte w książce Cumfta i Kujawy oraz... zaległe odznaczenia pamiątkowe jakie po wojnie nadano pośmiertnie mojemu stryjowi tj. War Medal, 1939-1945 Star i Air Crew Europe Star oraz polski Medal Lotniczy. Poinformowano mnie również o możliwości odbioru rzeczy osobistych stryja będących w depozycie Ministry of Defence. Niestety po długiej korespondencji m.in. z Ambasadą Wielkiej Brytanii, Instytutem gen. Sikorskiego, Stowarzyszeniem Lotników Polskich itp. ... okazało się, że rzeczy te tuż po katastrofie zostały wysłane rodzinie do okupowanej Polski na ostatni adres zamieszkania. Niestety nigdy tam nie dotarły... Nieco zniechęcony zabrałem się do tematu z innej strony: ponownie zwróciłem się do Ministry of Defence z prośbą o przekazanie kopii przechowywanych dokumentów stryja. Przede wszystkim liczyłem na jakiekolwiek zdjęcie legitymacyjne, gdyż w zawierusze wojennej nie zachowała się żadna fotografia stryja. Mniej więcej w 2002 r. otrzymałem długo wyczekiwaną przesyłkę. Kierownictwo Ministyr of Defence przychylnie odniosło się do mojej prośby i przekazało mi kserokopie dokumentów mojego stryja, a w ramach „bonusa” jego zdjęcie legitymacyjne – i to ORYGINALNE!
Jednocześnie cały czas zbierałem nową literaturę z której wymienię choćby dwutomową pracę: Jerzego Benedykta Cynka „Polskie Siły Powietrzne w wojnie 1939-1945” czy też album „Ku czci poległych lotników 1939-1945”.
Znając miejsce pochówku stryja postanowiłem zobaczyć jego grób. Do tego celu wykorzystałem ogólnopolską akcję fotografowania grobów na jednym z portali genealogicznych. Dałem ogłoszenie z prośbą o zdjęcie grobu stryja. Po mniej więcej roku odezwał się pewien Pan, który jak się później okazało był wielkim miłośnikiem historii polskiego lotnictwa i w dodatku mieszkał w Holandii. Mijały kolejne miesiące i wreszcie doczekałem się upragnionych fotografii.
Historia mojego stryja na tyle zaintrygowała owego Pana, że w moim imieniu odwiedził miejsce katastrofy... i wtedy się zaczęło:
udało mu się nawiązać kontakt z lokalnym muzeum, w którym gromadzono wszelkie pamiątki po rozbitych alianckich samolotach. Jak się okazało przechowywany był w nim fragment z silnika samolotu mojego stryja – dokładniej część kolektora. Wkrótce też w lokalnej prasie pojawiły się ogłoszenia, które informowały mieszkańców o moich poszukiwaniach. Zgłosiło się kilu światków, którzy widzieli samą katastrofę lub też wrak maszyny. Zaczęły napływać do mnie niezliczone informacje w postaci powojennych artykułów prasowych, relacji świadków i innych dokumentów. W całym procederze moim pośrednikiem z Holendrami był ów Pan, który zupełnie bezinteresownie poświęcał każdą wolną chwilę sprawie mojego stryja. Podsumowując: dzięki pomocy owego Pana zebrałem bezcenne informacje, kilka dokumentów i fotografii. Dowiedziałem się między innymi, że wkrótce po katastrofie Niemcy przybyli i rozebrali wrak Wellingtona, poddając go recyklingowi. Zachowała się nawet fotografia z owych prac. Inną ciekawostką okazało się to, że Niemcy nigdy nie odnaleźli obu silników maszyny. Pierwszy silnik znaleziono dopiero w 1974 r. w trakcie prac melioracyjnych prowadzonych w miejscu katastrofy. Początkowo trafił on do lokalnej izby pamięci w miejscowej szkole, jednak potem ślad po nim zaginął. Przypuszczam, że właśnie z tego silnika dotrwał do naszych czasów fragment kolektora, o którym wspomniałem wcześniej. Jak się okazało jeden z mieszkańców Andijk odnalazł również spory fragment drugiego silnika. Wyeksponował go w swoim garażu, gdzie dobrze zakonserwowany leżał bezpiecznie w jakiejś gablocie. Niestety pożar jaki strawił warsztat owego Holendra pochłonął również ów silnik... Ze zgliszczy udało się tylko wynieść kawałek stopionego aluminium oraz zawór z głowicy silnika. Odtąd był on już przechowywany w domu owego Holendra, aż do momentu gdy w prasie znalazł on moje ogłoszenia ... Wtedy zdecydował się przekazać go właśnie mnie, jako bezcenną pamiątkę po moim stryju i jego kolegach.
Temat nie został bynajmniej zakończony, gdyż w miejscu katastrofy lokalne władze postanowiły ufundować obelisk pamiątkowy. Rok temu odbyła się uroczystość odsłonięcia owego pomnika.
Piszę to by zachęcić wszystkich tych, którzy zajmują się podobnymi sprawami. Jak sami widzicie przy wielkim uporze i cierpliwości oraz dużym szczęściu i pomocy życzliwych ludzi można osiągnąć naprawdę bardzo wiele w swoich poszukiwaniach.
Poniżej kilka fotek
| Załączniki: |
grób stryja i jednego z członków jego załogi
bergen 007.jpg [ 59.43 KiB | Przeglądane 10069 razy ]
|
artykuł z 1974 r. o odnaleznieniu silnika Vickersa Wellingtona
brandsma13oi3.jpg [ 55.9 KiB | Przeglądane 10069 razy ]
|
fragment kolektora
część.JPG [ 40.63 KiB | Przeglądane 10069 razy ]
|
zawór i kawałek stopionego aluminium
zawór.JPG [ 22.27 KiB | Przeglądane 10069 razy ]
|
pamiątkowy obelisk w Andijk
005.jpg [ 50.02 KiB | Przeglądane 10069 razy ]
|
|
Rewelacyjne ujęcia